Historia rozwoju ssaków, czyli również ludzi, jest w znacznej mierze kształtowana przez zabawę. Zwłaszcza małe dzieci wykazują bardzo dużą chęć do nauki i ciekawość poznawania świata.
Wczesne dzieciństwo jest najbardziej wymagającym okresem uczenia się w życiu człowieka.
Poprzez zabawę dzieci radzą sobie z różnymi problemami, ma ona ogromne znaczenie dla ich rozwoju.
Znaczenie gier i zabaw w rozwoju dziecka
Zabawa dziecięca to nabywanie umiejętności niezbędnych w późniejszym życiu. Rozwój niektórych obszarów mózgu jest wspierany wyłącznie poprzez zabawę.
Już w pierwszych latach życia mózg uczy się przetwarzać informacje za pomocą zmysłów wzroku, smaku, dotyku, słuchu i węchu oraz budować sieci neuronowe, które są kluczowe dla dalszego przetwarzania i łączenia informacji.
Nie wszystkie gry i zabawy wspierają mózg w ten sam sposób. Istnieją gry dla dzieci, które stymulują mózg bardziej niż inne.
Niektóre z nich wzmacniają podstawowe funkcje mózgu, takie jak na przykład układ limbiczny. Tym samym tworzą emocjonalną podstawę do rozwoju poznawczego dzieci.
Inne rodzaje gier wzmacniają pamięć i wspierają rozwój mowy. Są też takie, które bezpośrednio wpływają na powstawanie komórek i synaps w korze mózgowej, a tym samym na koncentrację, umiejętność myślenia abstrakcyjnego i ogólny potencjał poznawczy.
Jaki wpływ na rozwój mają gry dla dzieci i zabawy?
Zabawa ma duży wpływ na rozwój dziecka. Jest ono bardziej wewnętrznie zmotywowane. Bawiąc się, dziecko dobiera materiały, które są dopasowane do jego poziomu rozwoju i projektuje przebieg zabawy. Dotyczy to zarówno zabaw indywidualnych i grupowych.
Poprzez zabawę dzieci poznają siebie dzięki zauważalnej własnej skuteczności. Nawet maluchy potrafią odczuwać empatię podczas zabawach grupowych. Uczą się przegrywać i konfrontować się z emocjami, które wywołuje przegrana lub wygrana, zaczynają poznawać i rozumieć otaczający świat w kontekście społecznym.
Dzieci, które wolą bawić się tylko z dorosłymi lub tylko z jednym dzieckiem, powinny być zachęcane przez opiekunów do zabawy w większych grupach. Udane doświadczenia zdobyte w zabawach grupowych mają dobry wpływ na społeczne doświadczenia związane z uczeniem się. Można je osiągnąć nawet w małych grupach, składających się z trojga lub czworga dzieci.
W przypadku starszych dzieci, mających trudności z przestrzeganiem reguł gier grupowych, nauczyciele powinni z nimi ćwiczyć „branie i dawanie”, uczyć zasad i towarzyszyć emocjonalnie w ich kontaktach z innymi ludźmi.
To jednak wymaga zarówno odpowiednio wyszkolonych nauczycieli, jak i zasobów.
Ważne jest tworzenie środowiska, w którym możliwość podejmowania prób i popełniania błędów jest jednym z najważniejszych doświadczeń.
To dobra droga, aby zachęcić dzieci do ciekawości, spontaniczności i nauki przez zabawę. Jest to podstawa rozwoju emocjonalnego, społecznego i poznawczego.
Jakie gry wybierać aby wesprzeć rozwój dziecka?
Każdy etap rozwoju dziecka może być wspierany w różny sposób, na przykład poprzez gry dla dzieci.
Należy pamiętać, że gry i zabawy powinny być przyjemnością, wywoływać pozytywne emocje i doznania. Warto żeby zawierały elementy edukacyjne i wymagały kreatywności, a jednocześnie dawały odprężenie psychiczne i fizyczne.
Ważna jest też różnorodność, która przygotowuje do życia w społeczeństwie, pomaga doskonalić różne umiejętności i sprawność, a także przyswajanie informacji.
Kluczowe znaczenie ma wspieranie wewnętrznej motywacji.
Warto wybierać gry, które polegają na konstruowaniu i rozwiązywaniu różnych problemów, w których dzieci mogą rozwijać wytrwałość i pozytywne nastawienie do wyzwań.
Oczywiście, gry różnią się w zależności od wieku i rozwoju.
Dużo zabawek jest wykonanych w taki sposób, że nie ma miejsca na kreatywność i wyobraźnię.
Kuchenka dla dzieci, suszarka do włosów czy zestawy warzyw i owoców wydają się być dokładnie tym, czym są. Takie zabawki większość dzieci ma w domu.
Dlatego ważne jest aby dostarczać im gier pobudzających wyobraźnię i zabawek, które nie ograniczają zastosowań.
